Onze ontdekkingsreis begint in Evora, verkozen tot culturele hoofdstad 2027 in Europa, en tevens het centrum van de Alentejo. Als je nog niet bekend bent met deze plek, raden we je ten zeerste aan om het bovenaan je lijstje te zetten.
Evora is een eeuwenoude, historische stad waar je, op slechts een kleine afstand, duizenden jaren terug in de tijd kunt reizen. Onze gids leidt ons door de kronkelende straatjes van deze mysterieuze plek. De huisjes binnen de stadsmuren, prachtig gekleurd met tinten geel en blauw, hebben sinds de 16e eeuw nauwelijks veranderingen ondergaan en genieten dan ook UNESCO-bescherming.
Een opvallende bezienswaardigheid is de Bones Chapel, een bovengrondse catacombe uit de 17e eeuw, gelegen in het hart van de stad. Deze kapel is grotendeels in zijn oorspronkelijke staat bewaard gebleven en herbergt de beenderen van meer dan 6.500 mensen. Luguber, maar toch enorm indrukwekkend. De boodschap die gelovigen met deze kapel willen overbrengen, is dat we uiteindelijk allemaal gelijken zijn en dat het leven een kostbaar geschenk is. Een gedachte die ons leidt naar één van de andere mooiste dingen dingen die er zijn: eten.
Portugal heeft een unieke keuken, en de Alentejo onderscheidt zich met het voor ons bekende, trendy farm-to-table-concept. De regio staat bekend om zijn uitgestrekte landbouwgronden en verse producten. Wilde tijm, venkel, paddenstoelen en truffels – je vindt het hier allemaal. De producten zijn niet industrieel verwerkt; het zijn pure ingrediënten, en bovendien zijn ze niet zo prijzig als bij ons.
Om de authentieke keuken van Evora te ervaren, kun je aanschuiven bij Café Alentejo, een restaurant dat bekendstaat om zijn lokale specialiteiten en producten. Het interieur is ook authentiek en ademt de sfeer van de streek. Vergeet ook niet om een pasteleria binnen te stappen. Onthoud daarbij vier sleutelingrediënten: eieren, suiker, boter en amandelen. De nonnen en monniken hadden overvloedig toegang tot deze ingrediënten en bakten er lustig op los. Gelukkig voor ons zijn veel van deze traditionele lekkernijen nog steeds te vinden in deze bakkerijen.
Als we het stadsplein oplopen naar de overblijfselen van een Romeinse tempel, dwalen we eerst door een charmant straatje vol met winkeltjes en gespecialiseerde zaken. Velen daarvan bieden een scala aan kurkproducten, van portefeuilles en kaarten tot lampen en pennen. Tot onze verrassing ontdekten we dat kurk eigenlijk een buitengewoon duurzaam en veelzijdig materiaal is. We hoorden zelfs dat NASA kurk gebruikt in bepaalde raketonderdelen. Indrukwekkend! Portugal is verantwoordelijk voor meer dan 55% van ’s werelds kurkproductie. De kwaliteit ervan is uitzonderlijk hoog, waardoor het een zeer gewild product is.
Slapen in Evora
Op slechts vijf minuten rijden van Evora bevindt zich het Evora Hotel, een plek waar oude en moderne elementen in het interieur samensmelten, iets wat we ook terug te vinden op de menukaart. Het diner biedt een mix van eigentijdse, trendy gerechten met een knipoog naar de traditionele Portugese keuken. Denk aan Alentejaans brood, eierpudding, schelpjes en vleeskroket. De ideale afsluiting van een prachtige dag vol stadsverkenning.
De wijn drinkt gemakkelijk weg, maar onthult ook een complex karakter
Amfora’s, natuurwijn en garage’s. Let’s dive in!
We vervolgen onze reis met een diepere blik op de wijnproductie in de Alentejo-streek. In een klein dorpje, Vila de Frades, spreken we af met Teresa van Gerações da Talha, een familiebedrijf, waar men sinds generaties wijn in amfora’s maakt. Teresa woont en maakt vandaag nog steeds wijn in het huis van haar grootouders, een charmant huisje met een sierlijke wijnrank boven de deur.
Het is heel traditioneel om een talha of amfora in de garage of kelder te hebben. Niet alleen de buren, maar ook haar vader, broer en tal van naaste familieleden hebben er een. Haar kennis van wijn heeft ze voornamelijk opgedaan door gesprekken op het dorpsplein en door lange avonden door te brengen in de kelders van Villa de Frades.
De wijnen van Teresa bestaan uit zowel witte als rode druiven en kenmerken zich door frisheid en complexiteit, met veel structuur en huidcontact. De Natalha past goed bij zowel eenvoudige gerechten als krachtige smaken, zoals sterke kazen. De wijn drinkt gemakkelijk weg, maar onthult ook een complex karakter. Een boeiende serie natuurwijnen.
Teresa brengt ons ook in contact met de heren van Muskat Wines, een groep van zes vrienden en familieleden die wijnen produceren volgens traditionele methodes met groot respect voor de traditie. Het vinden van de talhas, die soms meer dan 100 jaar oud zijn, blijkt een uitdaging. Wat begon als een hobby voor de oprichters van Muskat is nu uitgegroeid tot een kleinschalig bedrijf. Ze benadrukken dat de producenten in Vila de Frades elkaar ondersteunen en geen onderlinge concurrentie aangaan, wat het wijnverhaal hier des te mooier maakt. Terwijl we ons laatste glas low-intervention wijn proeven, vervolgen we onze reis naar Herdade Do Sobroso.
Het voelt alsof je zo een filmset bent binnengewandeld
Relax & rewind tussen wijnvelden en ongerepte natuur
Herdade do Sobroso ligt op ongeveer een uurtje rijden van Vila de Frades. Wanneer we het landgoed betreden, worden we omarmd door het adembenemende landschap en de rust die het uitstraalt. De hosts verwelkomen ons met de typische Portugese gastvrijheid en hartelijkheid.
Onze kamer bevindt zich bij het zwembad, een infinity pool met uitzicht op het natuurreservaat. Luxe in zijn eenvoud, met decoraties die de Portugese sfeer ademen. Een plek om volledig tot rust te komen. Sobroso combineert wijnproductie met de geneugten van de omgeving en natuur, en fungeert als een oase van ontspanning. Het woord retreat lijkt hier te zijn uitgevonden. Helemaal uitgerust, buikjes vol en hoofdje leeg, vertrekken we naar een voorlaatste, unieke plek die de schoonheden van de Algarve naar voor brengt. Monsaraz, een middeleeuws stadje dat majestueus boven op een bergtop ligt, lijkt recht uit de verbeelding te komen. Het voelt alsof je zo een filmset bent binnengewandeld.
Het stadje is uitzonderlijk goed bewaard gebleven, en nog niet zo gekend onder toeristen. Vroeger had Monsaraz een aanzienlijke betekenis gehad voor Portugal vanwege zijn locatie. Het bevindt zich boven op een strategisch gelegen heuvel, pal aan de grens met Spanje. Vanaf Monsaraz kun je neerkijken op São Pedro do Corval, een dorpje beneden in de vallei dat bekend staat om zijn pottenbakkers. Dé kans om kleurrijk servies te scoren!
Culinair genieten bij Casa Do Gadanha
Jammer genoeg komen aan alle sprookjes een einde, en die eindigen we natuurlijk in schoonheid. De laatste stop van onze roadtrip? Casa Do Gadanha in Estremoz. De perfecte mix van traditie en stijl in dit betoverende restaurant en hotel, gelegen te midden van het historische centrum van Estremoz.
Maar waarom hier een zaak starten, in een regio waar slechts vijf procent van de Portugezen zelf woont? Volgens Ruben en zijn vrouw draait het allemaal om passie. Ze omarmen het hippe farm to plate-concept met een grote liefde voor de streek en toverden een 19e-eeuws gebouw om tot een uniek boetiekhotel met 12 kamers, restaurant én rooftopbar met zwembad.
Het interieur, met een mix van traditionele details en eigentijdse elegantie, is met zorg samengesteld door Rubens vrouw. Van kleurrijke badkamertegels tot gepersonaliseerde zeepjes en warme, wollen dekens aan het voeteneinde van de bedden.
Het culinaire verhaal bij Casa Do Gadanha is, net zoals het interieur, even authentiek als verrassend. Eigenaar en chef Ruben heeft zijn sporen verdiend in gerenommeerde zaken in en rond Lissabon, maar koos ervoor zijn eigen visie werkelijkheid te maken: “koken en gastvrijheid zitten in ons bloed. Gastvrijheid is onze sleutel. We wilden de band tussen lokale boeren die respect hebben voor het product en de heropleving van de bodems bevorderen, naast het creëren van de meest verrassende gerechten. Onze menu’s veranderen dagelijks, afhankelijk van het seizoen en de beschikbaarheid van de boeren.”
En zo is het maar net. De Alentejo draait geheel rond respect, voor de natuur, voor de mensen die het land bebouwen, voor de ingrediënten. Een plek voorbij de zevende hemel.
Door Eline Vancraeyveldt.
Wil je meer weten over de Alentejo? Surf dan even naar visitportugal.com/nl. Je vindt er alle informatie over de Alentejo.