Noorwegen is het land van fjorden, vissen en watervallen, van de middernachtzon en het fascinerende noorderlicht. Al die opgesomde troeven zijn ook redenen om zorg te dragen voor het prachtige land. Daarom zet Noorwegen sterk in op duurzaam toerisme om de impact op zijn adembenemende natuur te beperken. De toeristische sector werkt er om die reden samen met de lokale bevolking. Wij namen een kijkje bij verschillende projecten die het noodzakelijke aan het aangename koppelen.
Vurige zielen
Sommige talen hebben een woord voor een concept dat we in het Nederlands met meerdere woorden moeten omschrijven. Zo hebben de Duitsers ‘Waldeinsamkeit’, wat het gevoel van eenzaamheid en eenheid met de natuur beschrijft wanneer je in een bos vertoeft. De Japanners beschrijven een mislukt bezoekje aan de kapper dan weer met het woord ‘age-otori’. Noorwegen heeft ook zo zijn eigen onvertaalbaar woord, eentje met een prachtige betekenis. Mensen die hun dromen nastreven en keuzes maken waar ze zelf gelukkig van worden, worden er beschreven als ‘ildsjel’. Dat is een samenstelling van de twee Noorse woorden ‘ild’ (vuur) en ‘sjel’ (ziel). Het gaat hier over burgers met een brandende passie voor hun land en cultuur. Authenticore is een organisatie die met deze vurige zielen aan de slag gaat en samen met hen vakantiegangers met veel plezier de tijd van hun leven bezorgt. Deze organisatie wil jou namelijk de authenticiteit van Noorwegen laten ontdekken via activiteiten met de locals. Zo leren ze je vissen met handgemaakte visnetten, of bouwen jullie samen aan een ijshotel. Je wordt hier uitgenodigd om deel te zijn van de Noorse cultuur en traditie en krijgt een slaapplek bij een lokale familie.
Elk stukje van het dier heeft zijn bestemming: van hondenvoer, handtassen en schoenen tot… afrodisiacum
Culinair Noorwegen
Laat je in Noorwegen niet alleen verleiden door de prachtige natuur. Bezoek ook de steden, waar de cultuur bloeit en de bewoners je met plezier ontvangen. Vergeet tijdens de intense reis niet te proeven van de Noorse gastronomie… die bestaat uit zo veel meer dan vis, en smaakt puur en verrukkelijk. Zoals Carl Erik Skølberg Östlund van de Skølberg boerderij het zegt: “Je komt naar Noorwegen om het hele plaatje te zien. Maar ontdek de ingrediënten in de bossen en de dieren op het land en in de zee, dan zal je het plaatje ook kunnen voelen voordat je de pure natuur op je bord smaakt.”
Het verre noorden
In het noorden maak ik kennis met Jan Ivvar Smuk, gekleed in traditionele kledij met een kleurrijk geborduurde hoge kraag en zilveren knopen: de ‘kofte’. Jan Ivvar is lid van de Sámi cultuur en leeft samen met zijn familie van het hoeden van rendieren. Dat is een heel oud en nobel werk, aangezien de dieren elke dag gedreven moeten worden naar een nieuwe locatie. Voor dit labeur werken de hoeders samen met honden en nemen ze zelf plaats op snowmobils. “Wij kennen de moderne wereld en bezitten een huis met stromend water en wifi. Voor het hoeden maken we zelfs gebruik van drones en satellieten op onze gsm. Maar we leven volgens de traditie, als nomaden, en zijn ongeveer vier maanden per jaar onderweg met onze dieren.”
Niet op één plek vertoeven, dat is een van de kernwaarden van het ambacht dat in stand moet worden gehouden. Rendierhoeders bezitten geen land, maar maken heel respectvol gebruik van het gemeenschappelijke goed. Zij leven volgens hetzelfde principe dat ik als kind kreeg aangeleerd bij een picknick in het bos: laat alles achter zoals je het gevonden hebt en neem altijd je eigen afval mee. En daar ligt vandaag het pijnpunt in de geschiedenis van de traditionele Sámi. Ze bezitten geen land, maar verliezen wel aan land door grote bedrijven die land opkopen om te bebouwen en te industrialiseren. “Om ons het land eigen te maken hadden we dus eigenlijk gaten moeten boren in de grond of kastelen moeten bouwen, en er vooral geen zorg voor dragen,” snift Jan ironisch.
De lente is Jans favoriete tijd van het jaar, wanneer de zon elke dag enkele minuten langer komt piepen en voor heel wat spektakel zorgt, de rendieren uit het overdekte stuk land kunnen en de kersverse kalfjes ter wereld komen. De kalfjes krijgen in de zomer dan dezelfde oormarkering van het moederdier, en zo weten de herders welk dier wie toebehoort. De vleesproductie is een van de meest duurzame ter wereld: elk stukje van het dier heeft zijn bestemming: van hondenvoer, handtassen en schoenen tot… afrodisiacum.
Door Ine Desmet.
