Het is in eigen land natuurlijk niet anders, maar een opvallende vaststelling blijft het wel: Nederland blijft een land van ondernemers, en zij doen dat vaak op opvallende plekken, met niet minder opvallende tools en motieven. Streekgastronomie is de laatste tijd een ‘dingetje’ over de grens, en dat beperkt zich niet alleen tot de Randstad of andere verstedelijkte gebieden. In landelijk Noord-Brabant bijvoorbeeld ontstonden de voorbije jaren enkele initiatieven met een onstuitbare drang naar kwaliteit, kennis en innovatie. Voeding en landbouw zijn niet zelden de motor van die drang naar succes. We zetten er een aantal op een rijtje.
Helden van Kien
Er is niks lekkerder dan een appel die je vers uit een boom plukt. Of een knaloranje wortel waar de aarde net vanaf gespoeld is. Bovendien is het zonde als vers voedsel dagen onderweg is, voordat het opgegeten kan worden. In Sint-Oedenrode vind je de Helden van Kien, een plek waar bloeiende gewassen de ene dag groeien op het land en de andere dag op jouw bord liggen. Een plaats waar varkens, kippen en koeien vrijwel altijd buiten zijn en waar 90 jaar oude appelbomen elk jaar weer bloesem krijgen.
Maar er is meer. Meer dan twee eeuwen geleden droomde Jacob Kien al van een plek waar men kon genieten van de mooie, groene omgeving van Sint-Oedenrode en haar streekproducten. En precies op deze plek is het ‘boeren’ nieuw leven in geblazen. Niet alleen de dieren en de gewassen krijgen hier alle ruimte om te groeien, maar ook de mensen (‘helden’) die hier werken.
Wandel je een ‘Ommetje Rijsingen’ dan kom je vanzelf langs Hoeve Arbeidslust. Zodra je het Kinderbos passeert, zie je de varkens al met hun snuit door de grond ‘woelen’. De vriendelijke en oersterke Brandrode runderen, die hier van oudsher thuis horen, zijn bovendien niet alleen prachtig om te zien, ze leveren ook bijzonder smaakvol vlees. Aan alles in en rondom Hoeve Arbeidslust is te zien dat hier hard wordt gewerkt om kwalitatieve streekproducten ‘van boer tot bord’ te brengen. In het restaurant worden de verse producten van het land tot allerlei heerlijke gerechten verwerkt. Van verse prei tot aardappeltjes en van vlees van eigen brandrode runderen tot de eieren uit de mobiele kippenkar.
Bremhorst 1, 5491 LR Sint-Oedenrode
Landgoed Huize Bergen
Er zijn veel plekken om te overnachten of een weekendje door te brengen in Noord-Brabant, maar Landgoed Huize Bergen is zo bijzonder omdat het een stukje van het collectieve geheugen is. Meer dan 1 miljoen mensen hebben elkaar hier ontmoet.
In 1950 werd het Bisdom Den Bosch eigenaar van dit statige gebouw om het weer snel door te verkopen aan het leidsters instituut Maria Annunciatie. Het instituut legde zich vooral toe op de vorming van meisjes en jonge vrouwen om hen voor te bereiden op hun toekomstige taken als volwassenen maar ook de jeugdkampen van de Nederlandse Katholieke Sportbond waren een begrip op Landgoed Huize Bergen.
Eind de jaren 70 van de vorige eeuw kreeg het gebouw stilaan zijn huidige bestemming, met conferentiezalen en 25 tweepersoonskamers. In 1994 werd dit nog eens uitgebreid met zestien tweepersoonskamers en in 1999 volgde nog eens zestien tweepersoonskamers. Het restaurant is sinds januari 2022 aangesloten bij Euro-Toques Nederland, en werkt met duurzame, eerlijke en regionale producten.
Tip: check of de bruidssuite vrij is. Die kost niet zo veel meer dan een gewone kamer, en is ronduit feeëriek.
Glorieuxlaan 1, 5261 SG Vught
Winery & Herbs
Geert Hermans is het prototype van een terroirondernemer. Hij ziet al jaren de troeven van de landbouwgrond in Brabant, en creëert een toeristische beleving rond zijn missie en aanpak. Winery & Herbs is niet alleen een wijndomein, maar net zo goed een prachtige kruidentuin. Je kunt de planten zien groeien en bloeien en je mag er van alles proeven. Er is een grote kruidentuin, superfruittuin, grootfruit, druiven en allerlei andere soorten planten waar Geert en Myriam zelf producten van maken. Winery & Herbs is een ideale plek om tot rust te komen en te genieten van de natuur. Wandelen in het labyrint van wijnranken, tussen de fruitbomen, door de kruidentuin. En natuurlijk kun je er ook kamperen!
Boxtelseweg 23, Schijndel
Glazen Boerderij
Brabant heeft heel wat verborgen juweeltjes. Een ervan is tegelijk restaurant, ontmoetingscentrum en een fraaie trompe l’oeil, in toch niet meteen het méést bekende dorp van de provincie. Maar Schijndel bruist in de zon, en voor een weekdag zijn er behoorlijk wat mensen aan de borrel. Architectenbureau MVRDV ontwierp een uitvergrote Schijndelse boerderij in glas die de geschiedenis probeert in te halen met een ‘hang’ van het verleden. De Glazen Boerderij omvat winkels, restaurants, kantoren en zelfs een wellnesscentrum! De sfeer is uniek: het beeld van de boerderij is op de 1.800 vierkante meter grote glasgevel geprint, zodat je het effect van gebrandschilderd glas krijgt. Lunchen kan in Grandcafé Le Verre, op het terras of ’s winters warm binnenin.
De Glazen Boerderij 3, Schijndel
Je merkt dat in Veghel vroeger hard werd gewerkt en dat men dat vandaag nog altijd graag doet
Noordkade en Stadsbrouwerij de Vleeghel
Een van de grootste verrassingen wacht ons in Veghel, dat rond de Oude Haven charme en authenticiteit ademt. Maar ook een savoir-vivre en ja, rijkdom. Je merkt dat in Veghel vroeger hard werd gewerkt en dat men dat vandaag nog altijd graag doet. Supermarktketen Jumbo heeft er niet voor niets zijn hoofdzetel en is ook nauw verbonden met het industriële terrein van de Noordkade, waar heel wat foodondernemers samen hokken. Er is het verhaal van de Stadsbrouwerij de Vleeghel, die niet alleen Jonge Vleeghel, Oude Vleeghel en euh… Duistere Vleeghel brouwt, maar ook seizoensbieren als een Herfstbok en Winterbok.
Bij Noord Coffee Roasters horen we het gepassioneerde verhaal van Marc van Berkel, zien we hoe koffie wordt gebrand en proeven we single origin espresso. Bij de koffiekruidenier vind je alles van chemex tot eenvoudige zetfilter.
Ook fun zijn de frieten van Pieperz, in 2017 door het Algemeen Dagblad nog uitgeroepen tot best geteste friet van Nederland. Het frietlokaal is redelijk uniek, onder sfeerlicht van aardappelmanden, met Delfts blauw boven de balie. Vet lekker.
Heische Hoeve en Bus Whisky stokerij
Tot slot nog een sprookjesachtig succesverhaal. Bus Whisky is een Single Malt, Single Cask én Single Estate whisky uit Nederland met eigen brouwgerstteelt. En daarmee een van de bijzonderste niet-Schotse whisky’s.
Het productieproces is ambachtelijk en relatief kleinschalig met een beperkt stookvolume van zo’n 50 vaten per jaar wat de whisky het exclusieve karakter geeft van een ‘limited edition’. Overigens komen niet alleen het water maar ook alle gebruikte grondstoffen van dezelfde boerderij.
Bus Whisky Distillers is een onafhankelijke familiestokerij. Dennis Hurkmans & Ezra Leeger zijn als ondernemers al bijna 20 jaar actief met De Heische Hoeve, een streekproductenboerderij waar gasten op een ongedwongen wijze kennis kunnen maken met alle heerlijke producten die het platteland voortbrengt. Om het fruit van de boerderij ook op een andere manier tot waarde te brengen en niet afhankelijk te zijn van retailers, besloten Dennis & Ezra om een eigen stokerij te starten. In 2015 werd door een restant mout bijna per toeval de stap naar whisky gezet.
Heideweg 1A, Loosbroek
Door Toni De Coninck.
PS: Check de foodroutes en foodverhalen op visitbrabant.com. Er is ook een lijstje met ‘10x lekker van het land’. Meer weten over van Gogh in Brabant? Dat kan eenvoudig via deze link.
