De zee en elkaar: dat is alles wat de inwoners van Livorno nodig hebben. Zo vertelt visser en surfer Tiziano (45). “Siamo gente schietta senza peli sulla lingua: gente di mare” (“We zijn eerlijke mensen die geen blad voor de mond nemen: mensen van de zee”). Hij bevindt zich op la Darsena Vecchia, een open vismarkt aan de rand van de stad. Je hebt er een mooi zicht op la Fortezza Vecchia, het middeleeuwse fort. Zijn favoriete plekjes in Livorno zijn het eilandje Meloria, waar je met een gehuurd bootje naartoe kan, en het strand San Vincenzo.
Marktkraamster Sonia (70) poseert trots met haar wilde perziken. Samen met haar man en schoonzoon baat ze een fruit- en groentestalletje uit in de Mercato Centrale. De grote markt is een belangrijke toeristische trekpleister voor de stad. Je vindt er talloze eettentjes en -kraampjes met lokale producten. Volgens Sonia zijn de Livornesi “de Napolitanen van Toscane”: heel sympathieke, open mensen die veel grappen maken.
“Bezoek zeker het nieuwe fort, Fortezza Nuova, in het Venezia-kwartier”, raadt ze aan. “En als je de typische Cacciucco alla Livornese wil proeven moet je bij Trattoria Da Galileo zijn.” Vanwege de lange bereidingstijd wordt de traditionele Livornese vissoep best een dag van tevoren besteld. Verder geniet Sonia heel erg van een avondje ontspannen bij het mooie uitzicht op Terrazza Mascagni of Lungomare. Veel van haar leeftijdsgenoten komen er samen voor een gezellig praatje.
In het overdekte deel van de Mercato Centrale vindt je het kraampje van Andrea Fanelli (50). Hij verkoopt er zijn verse vis sinds 1987. “Per me, si può definire essere livornese come essere folcloristico e gioviale” (“Livornesi zijn staat voor mij gelijk aan folkloristisch en joviaal zijn”). Zijn geheime tip is Bagni Roma, een plaats net buiten het centrum met leuke zwembaden gevuld met zeewater.
Secretaresse Primavera (42) rust even uit bij la Fortezza Vecchia. Met haar fleurige outfit doet ze haar naam (‘lente’ in het Nederlands) alle eer aan. Veel accessoires en kleurrijke kleren zijn typisch voor de inwoners van Livorno, ook de mannen kleden zich graag in die stijl. Volgens Primavera kun je de Livornezen definiëren als een unieke mix van vrije en provinciaalse geesten.
Aan bezoekers raadt ze een boottochtje in de grachten van de Veneziabuurt aan. “Je vertrekt best rond zes of zeven uur, zo kun je proeven van het avondleven. Eindig met een etentje bij Il Covo, en vraag naar een tafeltje op de kade”. Naast het restaurant kun je schippers aanspreken voor een boottochtje (12 euro per persoon voor 45 minuten).
Genieten zit in het DNA van Franco (75), een gepensioneerde monteur. “Il livornese è vagabondo: lavora ma non troppo, si deve divertire” (“De Livornees is een vagebond: we werken, maar niet te veel, want je moet je ook amuseren.”). Hij tuurt naar de rotsen op het strand Scoglio della Ballerina. “Mijn geheim is om elke dag naar de zee te gaan,” zegt Franco met een knipoog. Om te eten beveelt hij Cantina Senese aan, een typische trattoria.
Ook voor Fabio (43), eigenaar van het restaurant Cantina Senese, staat Livorno gelijk aan “libertà” (vrijheid): “Livornesi willen genieten van het leven en ervoor zorgen dat mensen rond hen zich ook goed voelen”. Zijn lievelingsplaatsen zijn het Quercianella strand en het stadsmuseum.
Studenten Gaia en Illaria (16) zijn geregeld te vinden bij het panoramapunt Scogli Piatti. Ze vatten de kern van het Livornees-zijn: samen: “siamo liberi e aperti” (“we zijn vrij en open”). Hun favoriete plekje is het Cala del Leone strand, een populaire hang-out voor jongeren tijdens de zomer.
Voor wie ook het nabijgelegen dorpje Castiglioncello wil bezoeken, is wijnbar Sughero Castiglioncello een aanrader. Studente Reina (26) werkt er als ober. De kleine enoteca heeft een ruim aanbod lokale en biologische wijnen. Reina studeert Engels en Russisch aan de universiteit van Firenze maar is nog steeds een Livornese in hart en ziel. Voor haar worden de inwoners van Livorno gekenmerkt door een vrij hart, een grote dosis spontaniteit en ‘Salmastro’, de geur van de zee. Haar favoriete plekjes zijn het strand Calignaia en de cocktailbar Sketch.
Vader Alessandro (53) en dochter Sara (21) werken samen in kledingwinkel Serendipity. Voor hen is Livornees zijn ‘un modo di vivere’ (een manier van leven): “zo sereen mogelijk leven, zonder problemen. Onze vrienden en de zee zijn het belangrijkst”. Ontspannen doen ze het liefst bij het Romito strand of de baia del Quercetano. “Kunstgalerij Galleria Giraldi is ook altijd een bezoekje waard. En een tip in Castiglioncello is cocktailbar Station Gallery: erg gezellig en je kan er ook vintage interieuritems shoppen”.
Tijdens de gesprekken wordt één tip steeds herhaald: een boottochtje in het Venezia-kwartier is een absolute must. Schipper Luca (36) leidt bezoekers graag rond op de wateren van zijn stad. Volgens hem zijn Livornezen immer ‘cordiali’ (hartelijk) en stellen ze je snel op je gemak: “met een Livornese kan je na vijf minuten praten al samen gaan eten”. De beste plaats voor een lekkere lunch? Soul-food restaurant Alle Vettovaglie in de Mercato Centrale. Als je een boottochtje met Luca wil reserveren kan je hem bereiken via +393405617490.
Fotografie: Sofie Delauw.
Samenstelling: Justine Demeulenaere.
Meer informatie over Livorno en andere Italiaanse regio’s? Dat vind je via www.italia.it.
#stayjuned
#italiaiscuore
