Ik ontmoet Sien aan het Gentse Gravensteen, een van de eerste activiteiten die ze autismevriendelijk maakte. We wandelen langs de burcht terwijl ze me uitlegt wat er precies aan de basis ligt van Toerisme voor Autisme.
‘Mensen met een ASS kunnen gratis op de website terecht voor informatie over autismevriendelijke activiteiten. Ze kunnen er visuele stappenplannen raadplegen die helpen om zich voor te bereiden op de activiteit. Alles begint met structuur en voorspelbaarheid. In zo’n stappenplan leggen we van A tot Z uit wat de activiteit inhoudt. Op die manier weet de bezoeker wat hij of zij kan verwachten.’
Ook bedrijven en verenigingen kunnen bij Toerisme voor Autisme terecht voor advies op maat. De website, rondleidingen, brochures, alles wordt met een andere bril bekeken. Gidsen, onthaalmedewerkers en bewakers krijgen workshops of lezingen. Zo krijgen ook zij meer betrokkenheid en vertrouwen met de doelgroep.
‘Ik ben zeker geen geboren ondernemer, maar je leert echt iedere dag bij’
Sien Depoortere haalde een master Psychologie en Toerisme. Niet de meest voor de hand liggende combinatie.
‘Mijn studies psychologie waren uitermate boeiend, ik wilde daar zeker mee verder, maar ik miste nog de sprankel die het helemaal af zou maken. Mijn vriend heeft een reisblog en wou een masteropleiding toerisme volgen. Uiteindelijk was ik het die de opleiding ging volgen in zijn plaats.
Het was eigenlijk nooit de bedoeling om beide te combineren. We hadden een vak Toegankelijk Toerisme, en daar maakte ik meteen de klik. Ik had er niet eerder bij stil gestaan, maar dat was de ideale mogelijkheid om beide diploma’s aan elkaar te koppelen. En dat heb ik ook gedaan met mijn thesis.’
Je thesis was de aanleiding van deze bijzondere onderneming?
‘Ja! Op een bepaald moment heb ik gekeken naar wat er allemaal bestond over toegankelijkheid. Er bestaan rolstoelvriendelijke ingangen, begeleiding voor blinden en slechthorenden, maar rond autisme was er weinig terug te vinden. Mijn promotor keurde mijn voorstel onmiddellijk goed, en toen is het allemaal van start gegaan.’
Had je dat ondernemersbloed altijd al in je?
‘Neen, totaal niet! Dat heeft er nooit echt ingezeten. Mijn grootste inspiratiebron is mijn vriend geweest. Hij was al twee jaar student-ondernemer en wist de eerste stappen in de juiste richting te zetten. Ik ben zeker geen geboren ondernemer, maar je leert echt iedere dag bij. Ik heb trouwens ook niet echt de ambitie om een zakenvrouw te worden.’
Hoe ziet een autismevriendelijke vakantie er volgens jou uit?
‘Zoals een vakantie voor iedereen. Ik wil het aanbod dat er voor ons is ook laten gelden voor hen. En dan spreek ik over de volledige keten, van A tot Z. Op dit moment staan op de website voornamelijk stappenplannen voor daguitstappen. Maar ik onderhandel ook met Belgische luchthavens. In de transportsector botsen mensen met autisme vaak nog op grote barrières, dat moet eruit. Ik wil ook dat hotels en logies uitstralen dat zij mensen met autisme welkom heten. Daarvoor hoef je geen specifiek aanbod te hebben.’
‘Ik ben zelf ook al op reis geweest met iemand met ASS. En dat verloopt allemaal heel erg normaal’
Is de drempel dan zo groot?
‘Reizen is onbekend terrein aftasten met prikkels die je nooit eerder hebt ervaren. Ik merk wel dat de stappenplannen helpen. Mensen met ASS doen niet noodzakelijk meer uitstapjes, maar door de omkadering uit de visuele stappenplannen en de hulp van bijvoorbeeld begripvolle gidsen is de ervaring aangenamer en verloopt zo’n dag minder stressvol.
De drempel is soms zo groot, maar als ze iets hebben ondernomen, dan zijn ze daar immens dankbaar voor! En daarvoor doen we het, dat motiveert elke dag opnieuw.
Zo hoor ik van gezinnen met wie ik contact heb hoe bepaalde uitstappen verlopen. Onlangs hadden we een wedstrijd georganiseerd en gaven we tickets weg. Een van de gezinnen was naar de Volkssterrenwacht geweest. De mama liet achteraf weten dat alles goed verlopen was maar dat haar zoontje stress had gehad omdat hij dacht dat hij veel ging moeten wachten… je weet wel, Volkssterrenwacht. Bij een andere uitstap konden volwassenen en kinderen naar de kinderboerderij. Van heel wat volwassenen kwam de vraag of ze ook mee mochten. Niet zo onlogisch als je bedenkt dat ze naar de kinderboerderij gingen. Wij staan daar echt niet bij stil, dat zijn kleine subtiele details. Maar gelukkig kunnen ze er zelf ook om lachen.’
Reis je zelf ook graag?
‘Absoluut. Ik moet wel zeggen dat we sinds de opstart van Toerisme voor Autisme minder vaak reizen. Op vakantie gaan is een belevenis. Wij hebben ook mooie herinneringen aan onze tripjes in binnen- en buitenland, dat versterkt banden met partner of kinderen. Ik wil mensen met autisme tonen dat ook zij die belevenis kunnen delen. Iedereen heeft het recht om op vakantie te gaan.
Ik ben zelf ook al op reis geweest met iemand met ASS. En dat verloopt allemaal heel erg normaal. Uiteraard zijn er wel zaken waaraan je merkt dat hij meer stress ervaart zoals onvoorziene uitstapjes of vertragingen. Het is een zeer vlotte jonge gast die daar goed mee kan omgaan. En als de persoon die mee reist begrip heeft voor de situatie en voldoende ruimte geeft, dan kan die reis alleen maar opmerkelijk goed verlopen.’
Eentje voor de glazen bol: wat mogen we nog van jou verwachten in de toekomst?
‘Ik wil graag een online reisgids hebben waarop mensen een overzicht vinden van alle autismevriendelijke projecten. Nu is Toerisme voor Autisme enkel in Vlaanderen actief en is de website in het Nederlands geschreven. Op termijn wil ik die vertalen zodat ook mensen met autisme die België bezoeken de website kunnen raadplegen.
En ik heb nog plannen hoor. Vorige week was ik op de reisbeurs in Berlijn en heb ik met een aantal mensen gepraat om te polsen naar de verschillende mogelijkheden. Zolang er interesse is om samen te werken, blijf ik me daarvoor inzetten. Rijk zal ik er niet van worden, maar ik haal er wel enorm veel voldoening uit.’
Door Marie Germis.
Foto: Jelle Dreessen