Wandelen door de geschiedenis, in de Nederlandse vestingsteden kan het zomaar. Deze strategisch gelegen steden werden van de 15e tot de 18e eeuw versterkt om de landsgrenzen en de inwoners te beschermen tegen de vijand. Het resultaat: indrukwekkende stadswallen, historische gevels, smalle straatjes, prachtige grachten en nog zoveel meer. Ook Brabant herbergt heel wat mooie vestingsteden, waaronder de hoofdstad zelf. Er loopt bovendien zelfs een lint van west naar oost, ook wel bekend als de Zuiderwaterlinie.
Megen
Megen is – onterecht – een van de minder bekende steden in ons lijstje, want dit karakteristieke vestingstadje is een must visit voor iedereen met een interesse in religieus erfgoed. Met nog twee kloosters in functie (het Clarissenklooster en Minderbroederklooster Sint-Antonius van Padua) vind je in Megen veel monumentale gebouwen met sfeervolle pleintjes, mooie tuintjes en charmante restaurants. Er zijn dan ook niet voor niets diverse kunstenaars neergestreken in de oude stadskern met beschermd stadsgezicht. Een historische stadswandeling, met of zonder gids, is de beste manier om Megen te ontdekken. De bijzondere kapel van het ‘Bruurke van Megen’, de Gevangentoren en De Hof van Lof mogen alvast niet ontbreken op je route.
Willemstad
Eenmaal je Willemstad betreedt, is het meteen duidelijk dat je je in een heuse vesting bevindt: dikke stadsmuren, stervormige dijken, forten, bunkers, kanonnen op de kade en zelfs kanonskogels in de muren. Tijdens een bezoek aan het Mauritshuis leer je alles over de geschiedenis van de stad. Ook een stadswandeling is hier een absolute aanrader, zo ontdek je de bijzondere monumenten en ervaar je het bijzondere stratenstelsel. In de pittoreske haven geniet je van prachtig uitzicht over het water. Fort Sabina is het grootste en één van de meest intacte Brabantse forten. Laat je verrassen door de steeds wisselende tentoonstellingen en evenementen of strijk neer op het terras voor een heerlijk drankje.
(Lees verder onder de foto’s.)
Heusden
Vestingstad Heusden (dicht bij ’s Hertogenbosch en dus niet te verwarren met de vele Belgische Heusdens) werd na 1969 volledig gerestaureerd, waardoor je je er vandaag in de 17e eeuw waant. Met de restauratie won Heusden dan ook de prestigieuze ‘Europa Nostra’-restauratieprijs. Het Gouverneurshuis was ooit de pastorie van de N.H. Kerk en werd later de ambtswoning van de gouverneur van de vesting Heusden. Nu is het dé plek waar de geschiedenis van Heusden en omstreken tot leven komt, met een eigen vaste collectie en verrassende wisselexposities. In de pittoreske straatjes vind je ateliers, galerieën en allerlei bijzondere boetiekjes. Neem een pauze op één van de vele gezellige terrasjes of kies voor een prachtig uitzicht vanaf de vesting met een ambachtelijk ijsje van ’t IJshuys. Of maak een rondvaart over de Maas met Wiljo Rondvaart en sluit je dag af met een culinaire verwennerij in één van de vele restaurantjes.
Geertruidenberg
Oorspronkelijk Hollands, ligt dit prachtige vestingstadje aan Nationaal Park de Biesbosch sinds de tijd van Napoleon in Noord-Brabant. Als je op de historische markt staat met de fraaie Geertruidskerk, verbaas je je over de schots en scheve gevels van de omliggende monumentale panden. Geplaveid met kinderkopjes en met prachtige leilindes die voor de nodige schaduw zorgen op de gezellige terrasjes, waan je je hier even terug in de tijd. Ontdek de verhalen van deze vestingstad via een wandeling langs de vestinggrachten, de bolwerken en de ravelijnen. Of geniet ontspannen op een terrasje op de markt of aan het water. Aan de Timmersteekade, met vijf historische werkschepen, kun je je eigen bootje aanmeren.
Ravenstein
Klein maar fijn, dat is vestingstad Ravenstein, gelegen dichtbij Gelderland en aan de Maas. De stadspoort richting het historische centrum teleporteert je naar andere tijden. De pittoreske huizen, rijksmonumenten, twee kerken, vestingwerken en stadsmuren nodigen uit tot een mooie wandeling. Bezoek in zeker de Stellingmolen en het Leerlooijershuisje aan het water; nu een museum met een prachtig aangelegde stadstuin. Stevig verankerd in het idyllische centrum van Ravenstein vind je Stadsherberg de Keurvorst. Hier ontbreekt het je aan niets en ervaar je de typisch Brabantse gastvrijheid. Al in de 17de eeuw was dit een stadsherberg en pleisterplaats voor handelaren, reizigers en bewoners. Het pand is zo authentiek als het stadje zelf.
(Lees verder onder de foto’s.)
Grave
Op ongeveer een kwartiertje rijden van Ravenstein vind je nog zo’n pareltje in het Land van Cuijk: vestingstadje Grave. Ondanks veel belegeringen is het centrum van deze vesting aan de Maas prachtig bewaard gebleven. Smalle straatjes met historische gevels en tal van fotogenieke doorkijkjes doen je de tijd vergeten. Tijdens een stadswandeling ontdek je alle monumenten van de stad zoals het Arsenaal en de Begijnenkerk en in het oude stadhuis vind je het Zuiderwaterlinie bezoekerscentrum. Je kan Grave en haar groene omgeving ook ontdekken via de vele aantrekkelijke fiets- en wandelroutes, bijvoorbeeld langs de Raamvallei, de Maas of het Maasheggengebied.
’s-Hertogenbosch
Ook de enige echte hoofdstad van Noord-Brabant en dé cultuurstad van het Zuiden is een historische vestingstad. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog droeg deze de bijnaam ‘Moerasdraak’; oninneembaar vanwege het moeras rondom, vandaag beter bekend als de Moerputten en het Bossche Broek. In het historische centrum vind je niet alleen gezellige straatjes en de machtige Sint-Jans-Kathedraal, maar kan je ook de middeleeuwse Binnendieze verkennen met een fluisterbootje, en de werken van zowel Jheronimus Bosch als Vincent Van Gogh bewonderen in het Jheronimus Bosch Art Center en Het Noordbrabants Museum. Ook wie liever heel even historie voor hip wil ruilen is in ’s-Hertogenbosch aan het juiste adres. De stad zit boordevol hippe restaurantjes, wijnbars en unieke foodconcepten.
Foto’s: © Visit Brabant.
Foto bovenaan: Heusden.
Zoveel geschiedenis beleef je natuurlijk niet in één dag. Gelukkig beschikt Brabant over tal van charmante logies. Benieuwd naar wat er nog allemaal te beleven valt in Brabant? Op visitbrabant.com vind je alvast tonnen inspiratie. #stayjuned
